سلام به سایت اُستاکفاش خوش اومدید
در این مطلب می خواهیم دباغی چرم گیاهی و کرومی را بررسی کنیم همراه ما باشید.
پوست از پروتئینی به نام کلاژن تشکیل شده است. مولکول‌های کلاژن در ابتدا به حالت پشت سر هم به صورت یک صف درآمده و سپس به یکدیگر می‌پیچند و به «بسته‌های فیبر» تبدیل می‌شوند. اگر به چرم باکیفیت از نزدیک و با دقت نگاه کنید به‌راحتی می‌توانید آنها را ببینید.
دباغی باعث کاهش آسیب‌پذیری پوست در برابر هیدرولیز (جدا شدن پیوندهای شیمیایی در مجاورت با آب) می‌شود و در صورت دباغی نشدن پوست، هیدرولیز باعث تخریب آن می‌شود. درواقع دباغی ساختار مولکولی پوست را تغییر می‌دهد.
چرم در دنیا به دو شیوه کلی تولید می‌شود.
دباغی چرم به روش گیاهی
انجام تغییرات روی پوست با خیساندن آن در یک محلولی به نام تانین های گیاهی(ماده ای دباغی) انجام می‌شده است. این تانینها اغلب از درختانی از قبیل بلوط، شاه‌بلوط یا میموزا (درخت گل ابریشم) گرفته می‌شد، اما از صدها نوع درخت و گیاهان دیگر نیز در این امر استفاده‌شده است. درواقع، واژه «تانین» از یک کلمه قدیمی آلمانی به معنی «صنوبر» مشتق شده است. تانین ها مولکولی است که به راحتی با پروتئین‌ها پیوند برقرار میکند و مایعات را جذب میکند.، تانین های درختان در پوست آنها یافت می‌شود.
هنگام دباغیِ پوست برای تبدیل به چرم، پوست در یک محلول دباغی خیسانده می‌شود. مولکول‌های تانین به پوست واردشده و جایگزین آبی می‌شود که در کلاژن محصورشده است. در این حالت آب بیرون کشیده می‌شود اما چون تانین ها به‌جای مولکول‌های آب حذف‌شده قرار می‌گیرند، این چرم مانند چرم کاملاً خشک‌شده، پوست‌ها برای مدت طولانی، نزدیک به چندین روز، نیاز به عملیات متعدد دارند تا مولکول‌های آب آنها به‌طور کامل استخراج‌شده و مولکول‌های تانین به‌درستی در جای آنها قرار بگیرند. کار زیادی توسط صنعتگران بسیار حرفه‌ای نیز در این فرآیند انجام می‌شود.
دباغی چرم با روش صنعتی (کروم)
پیچیدگی تولید ، هزینه بالا برای تولید چرم به روش گیاهی منجر به توسعه استفاده از مواد دباغی معدنی در سال 1858 شد. قاعده اساسی کار همان قاعده قبلی است؛ حذف مولکول‌های آب از کلاژن و جایگزینی آنها، اما این فرایند با استفاده از کروم که امروزه رایج‌ترین ماده دباغی معدنی است بسیار سریع‌تر از دباغی با روش گیاهی انجام مبپذیرد.کل فرآیند می‌تواند به‌صورت خودکار و در یک روز به پایان رسد و یون‌های کروم که جایگزین آب شده و به کلاژن متصل می‌شوند بسیار کوچک‌تر از مولکول‌های دباغی گیاهی خواهند بود. بااین‌حال این عملیات مانند استفاده از تانین های گیاهی طبیعی نیست و برای انجام آن ابتدا پوست را در نمک‌های اسیدی قرار می‌دهند تا کروم بهتر در بین مولکول‌های کلاژن جای بگیرد سپس پوست را به سطح pH طبیعی بازمی‌گردانند. این فرایند نیاز به استفاده از اسیدها و سایر مواد شیمیایی ازجمله خود سولفات‌کروم دارد که اگر به‌درستی مدیریت نشود، تأثیرات منفی بر محیط زیست دارد.
تفاوت چرم گیاهی و کرومی
|
چرم دباغی‌شده به‌وسیله کروم(صنعتی) |
چرم دباغی‌شده به روش گیاهی |
| در انواع مختلفی از رنگ‌ها موجود است. | به دلیل شیوه دباغی، رنگ چرم‌های دباغی‌شده با روش گیاهی معمولاً در ته رنگ‌های خاصی است |
| رنگ آن یکنواخت باقی خواهد ماند | به این دلیل که ماده‌ای کاملاً آلی است، چرم دباغی‌شده با روش گیاهی باگذشت زمان تغییر میکند. نرم‌تر و تیره‌تر خواهد شد |
| نرم‌تر و منعطف‌تر از چرم دباغی‌شده با روش گیاهی است. | دارای دوام و استحکام عالی است |
| به میزان زیادی در مقابل آب، لکه‌ها و گرما مقاوم است. | نسبتاً به‌راحتی خراش می‌افتد، اما خراش‌های سطحی را می‌توان زدود. |
| الیاف چرم دباغی‌شده با کروم به شکل الیاف چرم دباغی‌شده به روش گیاهی دیده نمی‌شوند. | رایحه‌ای منحصربه‌فرد دارد – رایحه شیرین و خاکی که احتمالاً شمارا به یاد چرم می‌اندازد این بو بوی چرم دباغی‌شده به روش گیاهی است. |
| قرار گرفتن در معرض گرما برای طولانی‌مدت می‌تواند موجب خشک شدن و یا ترک خوردن آن شود. | |
| مقاوم در برابر آب نیست. آب می‌تواند باعث ایجاد لکه‌ها یا علائمی بر روی آن شود که درنهایت تبدیل به بخشی از رنگ آن می‌شون |
امیدوارم از خوندن مطلب دباغی چرم گیاهی و کرومی در سایت استا کفاش خوشتون اومده باشه
مطالب دیگه سایت استا کفاش
منتظر نظرات و پیشنهادات شما عزیزان در سایت استا کفاش هستیم.
استاکفاش ممنون واقعا چرم گیاهی و صنعتی چه فرقهای زیادی دارند
زحمت کشیدید مطلب استا کفاش را مطالعه کردید امیدوارم براتون مفید بوده باشه
سلام به استاکفاش
واقعا مطلب تون بابت چرم خوب بود
موفق باشین
ممنون بابت کامنت در استاکفاش گذاشتید
با سلام و ادب به شما استاکفاش متشکر از مقاله ای که گذاشتید
جناب غفاری از شما هم ممنون بابت نظری که برای استا کفاش فرستادید.
تشکر از مطلبی که گذاشتید لذت بردم و لطف کردید استاکفاش
منم از کامنت زیباتون در سایت استا کفاش لذت بردم
فکر کنم هر محصولی طبیعی ش خیلی بهتره و چرم هم همین طوره ممنون استا کفاش
ممنون جناب رضا فکور از کامنت در سایت استاکفاش